2024 Yılı Çalışma İstatistikleri

ASGARİ ÜCRET

01/01/2024 – 31/12/2024 tarihleri arasında geçerli Asgari Ücret

ASGARİ ÜCRETİN NETİNİN HESABI (TL / AY)

 

ASGARİ ÜCRET 20,002.50
SGK PRİMİ% 14 2,800.35
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 1 200.03
KESİNTİLER TOPLAMI 3,000.38
NET ASGARİ ÜCRET 17,002.12

İŞVERENE MALİYETİ (TL / AY)

ASGARİ ÜCRET 20,002.50
SGK PRİMİ% 15.5 (İşveren Payı) (*) 3,100.39
İŞVEREN İŞSİZLİK SİGORTA PRİMİ % 2 400.05
İŞVERENE TOPLAM MALİYET 23,502.94

 

Kaynak: https://www.csgb.gov.tr/asgari-ucret/

 

2024 yılı KIDEM TAZMİNATI TAVAN MİKTARLARI

1475 Sayılı İş Kanununun 14 üncü Maddesinin 2762 Sayılı Kanunla değişik 13 üncü Fıkrası gereğince; bu Kanuna tabi işçilerin kıdem tazminatlarının yıllık miktarı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir.

12.9.1980 – 31.12 1982 döneminde ise 2320 Sayılı Kanunun 1 inci maddesi gereğince kıdem tazminatının yıllık miktarı 30 günlük asgari ücretin 7.5 katından fazla olamamaktaydı.

Halen Devlet Memurlarına bir hizmet yılı için ödenmekte olan emeklilik ikramiyesinin hesabında aşağıda belirtilen ödemelerin toplamı esas alınmaktadır :

1 – Aylık Gösterge X Aylık katsayısı

2 – Ek Gösterge X Aylık katsayısı

3 – Kıdem Aylığı Toplam Göstergesi X Aylık katsayısı

4 – Taban Aylık Göstergesi X Taban Aylık katsayısı

5 – En yüksek devlet memuru aylığının (Ek Gösterge Dahil) brüt tutarının her devlet memurunun kendi ek göstergesine göre farklılık gösteren oranına tekabül eden miktar

Not:
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4 üncü maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga ek 70 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan gruplar ve oranlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

-Ek göstergesi 8.400 ve daha yüksek olanlarda %255’ine,
-Ek göstergesi 7.600 (dahil) – 8.400 (hariç) arasında olanlarda %215’ine,
-Ek göstergesi 6.400 (dahil) – 7.600 (hariç) arasında olanlarda % 195’ine,
-Ek göstergesi 4.800 (dahil) – 6.400 (hariç) arasında olanlarda %165’ine,
-Ek göstergesi 3.600 (dahil) – 4.800 (hariç) arasında olanlarda %145’ine,
-Ek göstergesi 2.200 (dahil) – 3.600 (hariç) arasında olanlarda %85’ine,
-Diğerlerinde %55’ine,
oranı uygulanacaktır.
Bu itibarla en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesi aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır ;

 

01.07.2024 tarihi itibariyle:
1 – Aylık Göstergesi: 1500, Aylık Katsayısı: 0,907796
1500 x 0,907796 = 1.361,69
2- Ek Göstergesi: 8000, Aylık Katsayısı: 0,907796
8000 x 0,907796 = 7.262,37
3- Kıdem Aylığı Toplam Göstergesi: 500, Aylık Katsayısı: 0,907796
500 x 0,907796 = 453,90
4- Taban Aylığı Göstergesi: 1000, Taban Aylık Katsayısı:
1000 x 14,208727 = 14.208,73
5- (Aylık Gösterge + Ek Gösterge) X Aylık Katsayısı X 2,15 (% 215)
1500 + 8000 = 9.500,000
9500 x 0,907796 = 8.624,06
8.624,062 x 2,15 (% 215) = 18.541,73
= 1.361,694 7.262,368 453,898 14.208,727 18.541,733
= 41.828,42₺

Yıllara Göre Kıdem Tazminatı Tavan Miktarları

YÜRÜRLÜK TARİHLERİ MİKTAR (TL/YIL )
12.09.1980  –  30.04.1981 40.500
01.05.1981  –  31.12.1982 75.000
01.01.1983  –  31.12.1983 77.500
01.01.1984  –  30.06.1984 81.250
01.07.1984  –  31.12.1984 82.820
01.01.1985  –  30.06.1985 140.300
01.07.1985  –  31.12.1985 149.450
01.01.1986  –  30.06.1986 201.600
01.07.1986  –  31.12.1986 223.200
01.01.1987  –  30.06.1987 310.200
01.07.1987  –  31.12.1987 329.000
01.01.1988  –  30.06.1988 394.800
01.07.1988  –  31.12.1988 470.000
01.01.1989  –  14.04.1989 601.600
15.04.1989  –  30.06.1989 614.400
01.07.1989  –  14.07.1989 1.049.250
15.07.1989  –  31.12.1989 1.192.750
01.01.1990  –  30.06.1990 1.568.000
01.07.1990  –  31.12.1990 1.969.500
01.01.1991  –  30.06.1991 2.489.600
01.07.1991  –  14.07.1991 3.323.500
15.07.1991  –  31.12.1991 3.385.188
01.01.1992  –  14.01.1992 4.523.225
15.01.1992  –  30.06.1992 4.663.389
01.07.1992  –  31.12.1992 5.917.293
01.01.1993  –  30.06.1993 7.701.460
01.07.1993  –  14.07.1993 8.687.965
15.07.1993  –  30.09.1993 8.878.345
01.10.1993  –  31.12.1993 9.996.580
01.01.1994  –  31.03.1994 11.805.500
01.04.1994  –  30.06.1994 13.267.500
01.07.1994  –  30.09.1994 13.622.500
01.10.1994  –  31.12.1994 14.272.500
01.01.1995  –  31.03.1995 16.726.300
01.04.1995  –  14.04.1995 18.020.125
15.04.1995  –  14.11.1995 19.765.750
15.11.1995  –  31.12.1995 31.311.650
01.01.1996  –  30.06.1996 35.176.250
01.07.1996  –  31.12.1996 53.312.500
01.01.1997  –  30.06.1997 77.219.375
01.07.1997  –  31.12.1997 104.734.375
01.01.1998  –  30.06.1998 149.990.000
01.07.1998  –  30.09.1998 181.685.000
01.10.1998  –  31.12.1998 200.625.000
01.01.1999  –  30.06.1999 286.341.250
01.07.1999  –  31.12.1999 345.200.000
01.01.2000 – 14.06.2000 488.990.000
15.06.2000 – 30.06.2000 506.740.000
01.07.2000 – 14.12.2000 558.440.000
15.12.2000 – 31.12.2000 587.720.000
01.01.2001 – 14.04.2001 646.560.000
15.04.2001 – 14.05.2001 663.000.000
15.05.2001 – 14.06.2001 730.700.000
15.06.2001 – 30.06.2001 768.100.000
01.07.2001 – 15.09.2001 807.500.000
15.09.2001 – 14.10.2001 835.950.000
15.10.2001 – 14.11.2001 884.830.000
15.11.2001 – 14.12.2001 938.330.000
15.12.2001 – 31.12.2001 978.020.000
01.01.2002 – 14.05.2002 1.076.400.000
15.05.2002 – 30.06.2002 1.103.540.000
01.07.2002 – 30.09.2002 1.160.150.000
01.10.2002 – 31.12.2002 1.260.150.000
01.01.2003 – 01.07.2003 1.323.950.000
01.07.2003 – 31.12.2003 1.389.950.000
01.01.2004 – 30.06.2004 1.485.430.000
01.07.2004 – 31.12.2004 1.574.740.000
01.01.2005 – 30.06.2005 1.648,90 YTL
01.07.2005 – 31.12.2005 1.727,15  YTL
01.01.2006 – 30.06.2006 1.770,62 YTL
01.07.2006 – 31.12.2006 1.857,44 YTL
01.01.2007 – 30.06.2007 1.960,69 YTL
01.07.2007 – 31.12.2007 2.030,19 YTL
01.01.2008 – 30.06.2008 2.087,92 YTL
01.07.2008 – 31.12.2008 2.173,19 YTL
01.01.2009 – 30.06.2009 2.260,05 ₺
01.07.2009 – 31.12.2009 2.365,16 ₺
01.01.2010 – 30.06.2010 2.427,04 ₺
01.07.2010 – 31.12.2010 2.517,01 ₺
01.01.2011 – 30.06.2011 2.623,23 ₺
01.07.2011 – 31.12.2011 2.731,85 ₺
01.01.2012 – 30.06.2012 2.917,27 ₺
01.07.2012 – 31.12.2012 3.033,98 ₺
01.01.2013 – 30.06.2013 3.129,25 ₺
01.07.2013 – 31.12.2013 3.254,44 ₺
01.01.2014 – 30.06.2014 3.438,22 ₺
01.07.2014 – 31.12.2014 3.438,22 ₺
01.01.2015 – 30.06.2015 3.541,37 ₺
01.07.2015 – 31.08.2015 3.709,98 ₺
01.09.2015 – 31.12.2015 3.828,37 ₺
01.01.2016 – 30.06.2016 4.092,53 ₺
01.07.2016 – 31.12.2016 4.297,21 ₺
01.01.2017 – 30.06.2017 4.426,16 ₺
01.07.2017 – 31.12.2017 4.732,48 ₺
01.01.2018 – 30.06.2018 5.001,76 ₺
01.07.2018 – 31.12.2018 5.434,42 ₺
01.01.2019 – 30.06.2019 6.017,60 ₺
01.07.2019 – 31.12.2019 6.379,86 ₺
01.01.2020 – 30.06.2020 6.730,15 ₺
01.07.2020 – 31.12.2020 7.117,17 ₺
01.01.2021 – 30.06.2021 7.638,96 ₺
01.07.2021 – 31.12.2021 8.284,51 ₺
01.01.2022 – 30.06.2022 10.848,59 ₺
01.07.2022 – 31.12.2022 15.371,40 ₺
01.01.2023 – 30.06.2023 19.982,83 ₺
01.07.2023 – 31.12.2023 23.489,83 ₺
01.01.2024 – 30.06.2024 35.058,58 ₺
01.07.2024 – 31.12.2024 41.828,42 ₺

 

Kaynak: https://www.csgb.gov.tr/istatistikler/calisma-hayati-istatistikleri/kidem-tazminati/kidem-tazminati-tavan-miktari/

2024 yılı 4857 SAYILI İŞ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI (TL)

4857 SAYILI İŞ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI (TL)
 

 

Sıra

No.

 

 

Kanun Maddesi

 

 

Ceza Maddesi

 

 

Fiil

 

2022 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL)

(Yeniden Değerleme Oranı % 36,20)

 

2023 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL)

(Yeniden Değerleme Oranı %

122,93)

 

2024 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL)

(Yeniden Değerleme Oranı

% 58,46)

 
 

1

 

3

 

98

 

İşyerini muvazaalı olarak bildirmek

 

47.409

 

105.688

 

167.473

İşyerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işveren vekillerine ayrı ayrı.
2 5 99/1-a İşçilere eşit davranma ilkesine aykırı davranmak 397 885 1.402 Bu durumdaki her işçi için
 

3

 

7

 

99/1-b

Madde de öngörülen ilke ve yükümlülüklere aykırı olarak geçici işçi çalıştırmak 664 1.480 2.345 Bu durumdaki her işçi için
4 7/2 (f) bendi 99/2 7. maddenin 2 fıkrasının f bendine aykırı davranmak 2.656 5.920 9.380 99/1-b ceza maddesinin dört katı
5 8 99/1-c İş sözleşmesinin içeriğini belirtir yazılı belgeyi vermemek 397 885 1.402 Bu durumdaki her işçi için
6 14 99/1-c Çağrı üzerine ve uzaktan çalışma hükümlerine aykırı davranmak 397 885 1.402 Bu durumdaki her işçi için
7 28 99/1-d İşten ayrılan işçiye Çalışma Belgesi vermemek, belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazmak 397 885 1.402 Bu durumdaki her işçi için
8 29 100 Madde hükmüne aykırı olarak işçi çıkartmak (toplu işçi çıkarma) 1.559 3.475 5.506 Bu durumdaki her işçi için
 

9

 

30

 

101

 

Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırmamak

5.917 13.190 20.900 Çalıştırılmayan her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırılmayan her ay için
 

10

 

32

 

102/a

Ücret ile bu kanundan doğan veya TİS’den yada iş sözleşmesinden doğan ücreti kasten ödememek veya eksik ödemek 429 956 1.514 Bu durumda olan her işçi ve her ay için
 

11

 

32

 

102/a

Ücret, pirim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödememek 429 956 1.514 Bu durumda olan her işçi ve her ay için
12 37 102/b Ücret hesap pusulası düzenlememek 1.559 3.475 5.506  
13 38 102/b Yasaya aykırı ücret kesme cezası vermek veya kesintinin sebep ve hesabını bildirmemek 1.559 3.475 5.506  
14 39 102/a Asgari ücreti ödememek veya eksik ödemek 429 956 1.514 Bu durumdaki her işçi ve her ay için
 

15

 

41

 

102/c

Fazla çalışmalara ilişkin ücreti ödememek, işçiye hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında kullandırmamak, fazla saatlerde yapılacak çalışmalar için işçinin onayını almamak.  

755

 

1.683

 

2.666

 

Bu durumdaki her işçi için

16 52 102/b Yüzde ile ilgili belgeyi temsilciye vermemek 1.559 3.475 5.506  
17 56 103 Yıllık ücretli izni yasaya aykırı şekilde bölmek, 755 1.683 2.666 Bu durumdaki her işçi için
18 57 103 İzin ücretini yasaya aykırı şekilde ödemek veya eksik ödemek 755 1.683 2.666 Bu durumdaki her işçi için
19 59 103 Sözleşmesi fesh edilen işçiye yıllık izin ücreti ödememek 755 1.683 2.666 Bu durumdaki her işçi için
 

20

 

60

 

103

Yıllık izin yönetmeliğinin esas usullerine aykırı olarak izni kullandırmamak veya eksik kullandırmak 755 1.683 2.666 Bu durumdaki her işçi için
21 63 104 Çalışma sürelerine ve buna dair yönetmelik hükümlerine uymamak 4.173 9.302 14.739  
22 64 104 Telafi çalışması usullerine uymamak 755 1.683 2.666 Bu durumdaki her işçi İçin
23 68 104 Ara dinlenmesini uygulamamak 4.173 9.302 14.739  
24 69 104 İşçileri geceleri 7.5 saatten fazla çalıştırmak, gece ve gündüz postalarını değiştirmemek 4.173 9.302 14.739  
 

25

 

71

 

104

Çocukları çalıştırma yaşına ve çalıştırma yasağına aykırı davranmak 4.173 9.302 14.739  
26 72 104 Yer ve sualtında çalıştırma yasağına uymamak 4.173 9.302 14.739  
27 73 104 Çocuk ve genç işleri gece çalıştırmak veya ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmek 4.173 9.302 14.739  
28 74 104 Doğum öncesi – sonrası sürelerde kadın işçiyi çalıştırmak veya ücretsiz izin vermemek 4.173 9.302 14.739  
29 75 104 İşçi Özlük dosyasını düzenlememek 4.173 9.302 14.739  
30 76 104 Çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere muhalefet etmek 4.173 9.302 14.739  
 

 

31

 

 

92/2

 

 

107/1-a

Çağrıldıkları zaman gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli olan belge ve delilleri getirip göstermemek, İş Müfettişlerinin 92/1.fıkrada yazılı görevlerini yapmak için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermemek ve bu yoldaki emir ve isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmemek.  

37.928

 

84.552

 

133.981

 
 

 

32

 

 

96/1

 

 

107/1-b

İfade ve bilgilerine başvurulan işçilere işverenlerce telkinlerde bulunma, gerçeği saklamaya yahut değiştirmeye zorlama veyahut ilgili makamlara ifade vermeleri üzerine onlara karşı kötü davranışlarda bulunmak  

37.928

 

84.552

 

133.981

 
33 107/2 İş Müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerinin yapılmasını ve sonuçlandırılmasını engellemek. 37.928 84.552 133.981  

2023 Yılı İş Hukukuna İlişkin İdari Para Cezaları

2023 Yılı İş Hukukuna İlişkin İdari Para Cezaları
 

4857 İş

Kanunu

 

Konu

Aykırılık Durumunda Cezai Yaptırım  

Cezayı Gerektiren Fiil

 

Ceza

Miktarı

 

 

3

 

 

İşyerini Bildirme Yükümlülüğü

 

 

98

Maddenin ikinci fıkrasındaki işyerini muvazaalı olarak bildiren (alt işverenle ilgili bildirimi muvazaalı olan) asıl işveren ile alt işveren veya vekillerine ayrı ayrı.  

 

105.689

TL

 

5

 

Eşit Davranma İlkesi

 

99/1 -a

İşçilere eşit davranma ilkesine uyumayan işverene eşit davranmadığı her işçi için.  

885 TL

 

7

 

Geçici İş İlişkisi

 

99/1 -b

Geçici iş ilişkisi hükümlerine aykırı davranan işverene aykırı davranılan her işçi için.  

1.480 TL

 

8

İş Sözleşmesi Yapılmadığında İşçiye Verilmesi Zorunlu Belge  

99/1 -c

 

Çalışma koşullarına ilişkin belge vermeyen işverene belge verilmeyen her işçi için.

 

885 TL

 

14

 

Çağrı Üzerine ve Uzaktan Çalışma

 

99/1 -c

Çağrı üzerine çalışma usulüne ilişkin hükümlere uymayan işverene hükümlere uyulmayan her işçi için.  

885 TL

 

28

 

Çalışma Belgesi

 

99/1 -d

İşten ayrıldığı halde çalışma belgesi verilmeyen veya verilen çalışma belgesine yanlış bilgi yazılan her işçi için  

885 TL

 

 

7/f

 

Geçici İş İlişkisi

– Üretimde Öngörülemeyen Artış

 

 

99/2. fıkra

Öngörülen ilke ve yükümlülüklere aykırı olarak geçici işçi çalıştıran işveren veya işveren vekiline bu durumdaki her işçi için.  

 

5.921 TL

 

29

 

Toplu İşten Çıkarma

 

100

Toplu işten çıkarma hükümlerine aykırı davranarak işçi çıkaran işverene, işten çıkarılan her bir işçi için.  

3.475 TL

 

30

Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırma Zorunluluğu  

101

İşverenin engelli işçi çalıştırma yükümlülüğü olduğu halde, çalıştırmadığı her engelli işçi ve çalıştırılmayan her ay için.  

13.598 TL

 

 

 

32

 

 

Ücretin Ödenmemesi

 

 

 

102/a

Ücretin veya Kanundan; toplu iş sözleşmesinden ya da iş sözleşmesinden doğan ücretin kasten ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde ücreti ödenmeyen her işçi ve her ay için.  

 

 

956 TL

 

 

 

39

 

 

 

Asgari Ücret

 

 

 

102/a

Asgari ücretin ödenmemesi veya noksan ödenmesi; ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakın zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına yatırılmaması halinde her işçi ve her ay için.  

 

 

956 TL

 

37

 

Ücret Pusulası

 

102/b

Ücret hesap pusulası düzenlenmemesi,  

3.475 TL

 

38

 

Ücret Kesme

 

102/b

Yasaya aykırı olarak ücret kesme cezası verilmesi.  

3.475 TL

 

 

52

 

Yüzdelerin Belgelenmesi

 

 

102/b

Yüzde usulü uygulanan işyerlerinde, her hesap pusulasının genel toplamını gösteren belgenin işçilerin seçtiği temsilciye verilmemesi.  

 

3.475 TL

 

 

41

 

Fazla Çalışma Ücreti

 

 

102/c

Fazla çalışma ücreti ödenmeyen, hak ettiği serbest zamanı altı ay içinde kullandırılmayan, onayı alınmadan fazla çalıştırılan her bir işçi için.  

 

1.683 TL

 

56

Yıllık Ücretli İznin Uygulanması  

103

 

Yıllık ücretli izni yasaya aykırı olarak bölünen her işçi için.

 

1.683 TL

 

57

 

Yıllık İzin Ücreti

 

103

Yıllık izin ücreti yasaya aykırı şekilde veya eksik ödenen her işçi için.  

1.683 TL

 

59

Sözleşmenin Sona Ermesinde İzin Ücreti  

103

İş sözleşmesinin sona ermesinde kullanmadığı iznin ücreti ödenmeyen her bir işçi için.  

1.653 TL

 

60

 

İzinlere İlişkin Düzenlemeler

 

103

İzin yönetmeliğine aykırı olarak izin kullandırılmayan veya eksik kullandırılan her işçi için.  

1.683 TL

 

63

 

Çalışma Süresi

 

104

Çalışma sürelerine ve bunlara ilişkin yönetmelik hükümlerine uymamak.  

9.303 TL

 

64

 

Telafi Çalışması

 

104

Telafi çalışmasına ilişkin yasa hükümlerine uyulmadan çalıştırılan her işçi için.  

1.683 TL

 

68

 

Ara Dinlenmesi

 

104

Ara

dinlenmelerinin kanun hükmüne göre verilmemesi.

 

9.303 TL

 

69

Gece Süresi ve Gece Çalışmaları  

104

İşçileri geceleri 7,5 saatten fazla çalıştırmak, gece ve gündüz postalarını değiştirmemek.  

9.303 TL

 

71

Çalıştırma Yaşı ve Çocukları Çalıştırma Yasağı  

104

 

Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı hükümlerine aykırı davranmak.

 

9.303 TL

 

72

Yer ve Su Altında Çalıştırma Yasağı  

104

 

18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınları yer altı ve su altında çalıştırmak.

 

9.303 TL

 

73

 

Gece Çalıştırma Yasağı

 

104

Çocuk ve genç işçileri gece çalıştırmak, çalıştırma yasağına ilişkin kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı davranmak.  

9.303 TL

 

74

Analık Halinde Çalışma ve Süt İzni  

104

Doğum öncesi ve sonrası sürelerde kadınları çalıştırmak veya ücretsiz izin vermemek.  

9.303 TL

 

75

İşçi Özlük Dosyası  

104

İşçi özlük dosyalarını düzenlememek.  

9.303 TL

 

76

Yönetmelik Hükümlerine Uymama  

104

Çalışma sürelerine ilişkin yönetmelik hükümlerine uymamak.  

9.303 TL

 

92

 

Yetkili Makam ve Memurlar

 

107

İş müfettişlerinin davetine gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli belge ve delilleri göstermemek ve  

84.553TL

vermemek, müfettişlere gerekli kolaylığı göstermemek.
 

 

96/1

 

 

İşçi ve İşverenin Sorumluluğu

 

 

107

İş müfettişleri tarafından ifade ve bilgilerine başvurulan işçilere telkinde bulunmak, işçileri gerçeği saklamaya ya da değiştirmeye sevk etmek veya zorlamak.  

 

84.553TL

 

 

 

96/2

 

 

 

İşçi ve İşverenin Sorumluluğu

 

 

 

107

İşçilerin; gerçeğe aykırı haberler vererek işvereni gereksiz işlemlerle uğraştırmaları veya haksız yere kötü duruma düşürmeye kalkışmaları, denetim ve teftişin yapılmasını güçleştirmeleri, kötü niyetli davranışlarda bulunmaları.  

 

 

84.553TL

 

 

107/2

İş Hayatının Denetimi ve Teftişi İle İlgili Hükümlere Aykırılık  

 

107/2

 

İş müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerini yapmalarını ve sonuçlandırmalarını engellemek.

 

 

84.553TL

Not: Uygulanacak idari para cezası miktarları her yıl yeniden değerleme oranında artırılmakta ve 1 (bir) TL’nin altındaki tutarlar dikkate alınmamaktadır. Yukarıda belirtilen idari para cezaları Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğünce uygulanır.

Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Kısa Bilgiler

Emeklilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Alabilmenin Şartları

8.9.1999-30.4.2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olanlar emeklilikte yaş dışında diğer şartları sağlamak koşuluyla kıdem tazminatı alabilmeleri için;
????7000 prim gününü tamamlamaları
???? Ya da 25 yıl sigortalılık suresi ve 4500 prim günü şartını sağlamaları gerekir.

 

Hangi Statüden Emekli Olunur? 

✅ 30.04.2008 tarihinden önce sigortalı olanlar son 2520 günde hangi statüde(SSK, Bağ-kur, E. Sandığı) hizmetleri daha fazlaysa o statüden emekli olur
✅ 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar tüm çalışma hayatı boyunca hangi statüde hizmetleri fazlaysa o statüden emekli olur.

 

Prim / Sigortalılık İlişkisi

✅18 yaşın altında ödenen primler, toplam prim ödeme gün sayısına ve kademeli yaş hesabına dahil edilir ancak sigortalılık süresinin başlangıcı 18 yaşın dolduğu tarihten başlar
✅1/4/1981’den önce ise yaşa bakılmaksızın giriş tarihi sigortalılık süresi başlangıç tarihi kabul edilir

 

Çalışma Süreleri 

✅Haftalık çalışma süresi en çok 45 saat
✅Günlük çalışma üst sınırı 11 saat
✅Gece çalışma üst sınırı (sağlık, güvenlik ve turizm işleri hariç) 7,5 saattir.
✅Bu süreleri aşan çalışmalar fazla çalışma olup, %50 zamlı ödenir.
✅Fazla çalışma süresi yılda 270 saati aşamaz.

 

Deneme Süreli İş Sözleşmeleri

✅Deneme süresi 2 aydır, toplu iş sözleşmesi ile 4 aya kadar uzatılabilir.
✅ İşveren veya işçi deneme süresi içinde sözleşmeyi feshederse tazminat ödemez.
✅Deneme süreci, sigorta konusunda imtiyaz sağlamaz. İşçinin sigortası zamanında yapılmalı ve ücretleri tam ödenmelidir.

İşsizlik Ödeneği (İşsizlik Maaşı)  

✅ İşsizlik ödeneği için 30 günlük başvuru süresi, zamanaşımı değil hak düşürücü süredir.
✅ 30 günlük başvuru süresini geçiren sigortalı, ne zaman işsizlik ödeneğine başvurursa kalan süreleri için işsizlik ödeneğine hak kazanır.

 

Yabancılar İçin Çalışma İzni

✅ Çalışma izni olmadan yabancı uyruklu çalıştıran işverene normal sigortasız çalıştırma cezası hariç 35.816 TL,
✅ Çalışma izni olmaksızın bağımsız (4b) çalışan yabancıya 28.655 TL,
✅ Çalışma izni olmaksızın çalışan yabancı işçiye 14.319 TL idari para cezası uygulanır.(2023)

 

Emeklilik Hesabında Dikkate Alınan Hizmetler

Emeklilik başvurusunda;
✅Şüpheli(ş) kodlu işyerlerinden bildirilen hizmetler hesaplamaya dahil edilir
✅Kontrollü(k) ve sahte(s) kodu bulunan işyerlerinden bildirilen hizmetler dikkate alınmaz
✅ş ve k kodlu işyerleri için yapılacak denetim sonucuna göre yeni işlem tesis edilir.

 

Sigorta Borçlanması

✅ Askerlik, doğum v.b. hizmet borçlanmaları ihtiyaç olan sure kadar yapılabilir.
✅ Borçlanma ödendikten sonra vazgeçilmesi durumunda, emekli aylığı bağlanmaması koşulu ile borçlanılan tutar geri talep edilebilir.

 

2023 Cenaze Ödeneği

2023 yılı için;

✅ Cenaze ödeneği tutarı: 2054 TL

✅ Emzirme ödeneği turarı: 520 TL

 

Prim Gün Sayısına Ekleme

✅Ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalıların 1.10.2008 tarihinden sonraki hizmetlerinin 1/4’ü prim ödeme gün sayısına eklenir ve bu süre yaştan da indirilir
✅Sadece 4A’lı çalışan kadın değil 4B, 4C, Ek5, Ek6, Ek9 kapsamında çalışan kadınlar da bu uygulamadan yararlanabilir.

 

Geçici İş Göremezlik Ödeneği

Geçici iş göremezlik ödeneği (Rapor parası)
✅ İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle her gün için,
✅ Hastalık nedeniyle 3. günden (ilk 2 gün ödenmez) başlamak üzere her gün için ödenir.

 

İş Kazası 

✅ İş kazası sonucunda gelir bağlanması veya rapor parası ödenmesi için gün şartı aranmaz.
✅ İş kazası sonucunda vefat eden sigortalının hak sahiplerine gün şartı aranmaksızın gelir bağlanır.

 

Yıllık Ücretli İzin

✅İşçinin kullanmadığı yıllık izinleri bir sonraki yıla devreder ve devreden izinler diğer yıl kullanılmasa bile yanmaz.

✅İşçiye, işten ayrıldığında kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretleri, işten ayrıldığı tarihteki ücreti üzerinden ödenir.

 

İşsizlik Ödeneği

Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
✅600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
✅900 gün primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
✅1080 gün primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
işsizlik ödeneği ödenir.

İşsizlik Ödeneğinin Miktarı – 2023

2023 yılında işsizlik ödeneği(maaşı);

✅ En düşük 3.972,82 TL,

✅ En yüksek 7.945,63 TL olmuştur.

 

✅Hastalık raporlarında 3 günden az raporlar için geçici iş göremezlik ödeneği ödenmez.
✅ Bu nedenle hastalık vaka türündeki 1 veya 2 günlük raporlar için işveren tarafından çalıştı-çalışmadı bildirimi yapılmasa bile idari para cezası uygulanmaz.

 

Genel Sağlık Sigortası (GSS) Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma

✅ 4a-4b-4c kapsamındaki sigortalılardan; işten ayrılış tarihlerinden itibaren geriye dönük 1 yıl içerisinde 30 gün primi bulunanlar işten ayrılış tarihinden sonra 10 gün
✅ 90 gün primi bulunanlar işten ayrılış tarihinden sonra 100 gün daha sağlık hizmetlerinden yararlanırlar.

 

Kıdem Tazminatının Hesabı

Kıdem tazminatı;
✅Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır.
✅Bir yıldan artan süreler için oranlanarak hesap yapılır.
✅Ödenecek miktarda son aydaki brüt ücret baz alınır.

 

Maluller İçin Yaşlılık Aylığı (Kolaylaştırılmış Emeklilik)

Çalışma gücü kayıp oranı;

✅ %50-%59 arasında olanlar 16 yıl sigortalılık süresi ve 4320 gün
✅ %40-%49 arasında olanlar 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 günü olması durumunda yaş şartı aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar.

Eşe Hakaret, Aşağılama, Psikolojik Şiddet Nedeniyle Boşanma (Yargıtay Kararı)

T.C YARGITAY 2. Hukuk Dairesi
Esas: 2021/ 7438 Karar: 2021 / 8563
Karar Tarihi: 22.11.2021

YARGITAY KARARI

MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : Karşılıklı Boşanma

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-karşı davalı kadın tarafından kusur belirlemesi, erkeğin davasının kabulü, nafakanın ve maddi tazminatın miktarları yönünden; davalı-karşı davacı erkek tarafından ise kusur belirlemesi, kadının davası, kadın lehine hükmedilen tazminatlar ve nafakalar ile reddedilen tazminat talepleri yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

1-Davacı-karşı davalı kadının “lehine hükmedilen maddî tazminata” yönelik temyiz dilekçesinin incelenmesinde;

İlk derece mahkemesince kadın yararına hükmedilen tazminata ilişkin olarak verilen hüküm kadın tarafından istinaf edilmeyerek kadın yönünden kesinleşmiştir. Bu nedenle davacı-karşı davalı kadının, istinaf edilmeyerek kesinleşen maddî tazminata ilişkin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle yapılan yargılama ve toplanan delillerden; davalı-karşı davacı erkeğe yüklenen “fiziksel şiddet” vakıasının bir kez yaşandığı, erkeğin kadından özür dilediği ve evliliğin devam ettiği; yine erkeğe yüklenen “güven sarsıcı davranış” vakıasının ise ispatlanamadığı bu sebeple kusur belirlemesinde esas alınamayacağı ancak erkeğin “kadına hakaret ettiği, onu aşağıladığı, ailesinin müdahalelerine sessiz kaldığı, ailesiyle birlikte kadına psikolojik şiddet uygulayarak evden gönderdikleri”, davacı-karşı davalı kadının da “sık sık evi terk ettiği ve intihara teşebbüs ettiği” anlaşılmaktadır. Mevcut delil durumuna göre gerçekleşen iş bu kusurlar nazara alındığında da boşanmaya sebep olan olaylarda bölge adliye mahkemesinin de kabulünde olduğu üzere; davalı-karşı davacı erkeğin ağır, davacı-karşı davalı kadının az kusurlu olduğuna yönelik tespitinde sonuç itibariyle bir isabetsizlik bulunmadığının anlaşılmasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 2. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, davacı-karşı davalı kadının “lehine hükmedilen maddî tazminata” yönelik temyiz dilekçesinin yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple REDDİNE, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere yükletilmesine, peşin alınan harcın mahsubuna ve 292.10’ar TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 22.11.2021 (Pzt.)

Boşanma davanız için Balıkesir Edremit’te bulunan Hukuk Ofisimizle irtibata geçebilirsiniz. 

İletişim. 

Yoksulluk Nafakası (Yargıtay Kararı)

T.C YARGITAY 2. Hukuk Dairesi
Esas: 2021/ 8458, Karar: 2021 / 9414
Karar Tarihi: 13.12.2021

YARGITAY KARARI

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : Boşanma-Ziynet Alacağı

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından, yoksulluk nafakası yönünden; davalı erkek tarafından ise kusur belirlemesi ve manevî tazminat yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

1-Davalı erkeğin temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davalı erkeğin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.

2-Davacı kadının temyiz itirazının incelenmesine gelince;

Boşanan eş yararına yoksulluk nafakasına hükmedebilmek için, nafaka talep eden eşin boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olması gerekir (TMK m. 175). Bölge adliye mahkemesi ilgili hukuk dairesince davacı kadının yargılama sırasında çalışmaya başladığı, düzenli ve sürekli gelir getiren bir işi olduğu, bu nedenle yoksulluk nafakası şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine hükmedilmişse de; davacı kadın hakkında yapılan ekonomik ve sosyal durum araştırma tutanağında, davacı kadının çalışmadığı, gelirinin ve mal varlığının bulunmadığı belirtilmişse de Kadının 2019 yılında işe giriş kaydının olduğu ve tanık beyanlarında, davacı kadının tekstilde işçi olduğunun belirtildiği anlaşılmaktadır. O halde, ilk derece mahkemesince davalı erkeğin de asgari ücretle çalıştığı göz önüne alınarak davacı kadının çalışıp çalışmadığının, çalışıyorsa yoksulluktan kurtaracak düzeyde düzenli ve sürekli bir gelirinin olup olmadığının, işten ayrılmışsa kendi isteği ile mi yoksa zorunlu olarak mı ayrıldığı hususları araştırılarak boşanma yüzünden yoksulluğa düşüp düşmeyeceğinin belirlenmesi, gerçekleşecek sonucuna göre kadının yoksulluk nafakası talebi hakkında karar verilmesi gerekirken, bu konuda eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda (2.) bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise yukarıda (1.) bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine, peşin alınan harcın mahsubuna ve 292.10 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, istek halinde temyiz peşin harcının yatıran davacıya geri verilmesine, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi.13.12.2021 (Pzt.)

Nafaka davanız için Balıkesir Edremit’te bulunan Hukuk Ofisimizle irtibata geçebilirsiniz. 

İletişim. 

Çalışmasının Tamamını Yurtdışında Yapan İşçiye Uygulanacak Hukuk (Yargıtay Kararı)

T.C. YARGITAY 9.Hukuk Dairesi
Esas: 2021/ 12547 Karar: 2021 / 16788
Karar Tarihi: 22.12.2021

YARGITAY KARARI

BÖLGE ADLİYE

MAHKEMESİ : … 6. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y      K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirket ve bağlı alt firmaları nezdinde Ukrayna’da 07/2008-30/05/2014 tarihleri arasında kalıpçı olarak çalıştığını, en son aylık ücretinin 2.000 USD olduğunu, ilaveten barınma, yemek ve yılda iki defa Türkiye’ye dönüş bilet hakları olduğunu, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti ve prim alacağının davalıdan tahsilini istemiştir.Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, husumet itirazları olduğunu, dava konusu alacaklara çalışılan ülke mevzuatının uygulanması gerektiğini, iddia edilen ücreti kabul etmediklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, tarafların istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

Temyiz Başvurusu :

Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.

Gerekçe:

Taraflar arasında iş sözleşmesine uygulanacak hukuk konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Yabancılık unsuru, bir hukukî işlemi veya ilişkiyi ya da olayı birden fazla devletin hukuku ile irtibatlı hâle getiren unsurdur. İşçinin veya işverenin yabancı olması, işverenin işletme merkezinin yabancı bir ülkede bulunması, işçinin kendi işini mutad olarak yabancı bir ülkede yapması veya iş ilişkisinin yabancı bir ülke ile sıkı irtibatlı olduğunun durumun genelinden anlaşılması gibi hâllerde iş sözleşmesinde yabancılık unsurunun bulunduğundan söz edilir.

5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK)’un 40. maddesine göre, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisini, iç hukukun yer itibariyle yetki kuralları belirler. Aynı Kanun’un 44. maddesi ise, bireysel iş sözleşmesinden veya iş ilişkisinden doğan uyuşmazlıklarda Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisini tayin eden özel bir yetki kuralı getirmiştir. Buna göre, bireysel iş sözleşmesinden veya iş ilişkisinden doğan uyuşmazlıklarda işçinin işini mutaden yaptığı işyerinin Türkiye’de bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. İşçinin, işverene karşı açtığı davalarda işverenin yerleşim yeri, işçinin yerleşim yeri veya mutad meskeninin bulunduğu Türk mahkemeleri de yetkilidir.

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 2. maddesinin birinci fıkrasında hâkimin, Türk kanunlar ihtilâfı kurallarını ve yetkili olan yabancı hukuku re’sen uygulayacağı ve yetkili yabancı hukukun içeriğinin tespitinde taraflardan yardım isteyebileceği belirtilmiştir. Yabancı hukukun içeriğinin tespiti, özel ve teknik bir bilgiyi gerektirdiğinden, hâkim gerekirse bilirkişi incelemesine de gidebilir. Yabancı hukukun olaya ilişkin hükümlerinin tüm araştırmalara rağmen tespit edilememesi hâlinde, Türk hukuku uygulanır (MÖHUK m. 2(2)).

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 5. maddesine göre, yetkili yabancı hukukun belirli bir olaya uygulanan hükmünün Türk kamu düzenine açıkça aykırı olması hâlinde, bu hüküm uygulanmaz; gerekli görülen hâllerde, Türk hukuku uygulanır. Kamu düzeni müdahalesi sınırlı ve istisnaî niteliktedir. Türk kamu düzeninin ihlâlini gerektirecek hâller, çoğunlukla emredici bir hükmün açıkça ihlâli halinde düşünülecektir. Fakat her emredici hükmün ihlâli halinde veya her emredici hükmü ihlâl eden bir yabancı kararın Türk kamu düzenine aykırı bulunduğunu söylemek olanaklı değildir. (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı, E. 2010/1 K. 2012/1 T. 10.02.2012). Örneğin, ihbar ve kıdem tazminatı ile yıllık izin, fazla mesai, hafta ve genel tatil alacaklarına ilişkin hükümler iç hukukumuz bakımından emredici nitelikte olmakla birlikte, bunlara dair yabancı hukukun farklı düzenlenmeleri, sırf farklılıkları nedeniyle somut uyuşmazlıkta ortaya çıkan durum değerlendirilmeden Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un m. 5 uyarınca kamu düzeni müdahalesine neden olmaz. Keza uygulanması gereken yabancı hukukun işçiye Türk hukukundan daha az koruma getirmesi de tek başına kamu düzeni müdahalesi için yeterli bir sebep değildir. Kanunlar ihtilâfı hukukundaki kamu düzeni anlayışı, iç hukukun kamu düzeni anlayışından farklı ve daha dar kapsamlıdır.

Bir yabancı hukuk kuralı Türk hukukunun temel değerlerine, Türk genel adap ve ahlak anlayışına, Türk kanunlarının dayandığı temel adalet anlayışına ve hukuk siyasetine, Anayasa’da yer alan temel hak ve özgürlüklere milletlerarası alanda geçerli ortak ve kabul görmüş hukuk prensiplerine, ikili anlaşmalara, gelişmiş toplumların ortak benimsedikleri ahlak ve adalet anlayışına, medeniyet seviyesine siyasi ve ekonomik rejimine aykırı olması halinde kamu düzenimize aykırılığı söz konusu olabilir (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı, E. 2010/1 K. 2012/1 T. 10.02.2012). Örneğin yabancı hukukun, küçük çocukların çalışmasına ya da ücret ve diğer haklarda ırka dayalı ayrımcılık yapılmasına izin vermesi kamu düzenimize aykırıdır.

Yabancı hukukun uygulanmasını engelleyen diğer bir durum ise, doğrudan uygulanan kurallardır (müdahaleci normlar). Bu kurallar, taraflardan ziyade, devlet organizasyonunun sosyal, ekonomik ve politik menfaatlerini gerçekleştirmeyi amaçlar. Bu açıdan vatandaş yabancı ayrımı gözetilmeden, yabancılık unsuru taşısın taşımasın, hukuk seçimi yapılsın yapılmasın, uygulama alanına giren her ilgili olay ve hukukî ilişkide mutlaka uygulanması gereken kurallardır (ŞANLI, Cemal/ESEN, Emre/ATAMAN-FİGANMEŞE, İnci, Milletlerarası Özel Hukuk, … 2019, s. 7; ÇELİKEL, Aysel/ERDEM, B. Bahadır, Milletlerarası Özel Hukuk, … 2020, s. 155). İş hukukunda işçiyi koruyan her emredici kural, doğrudan uygulanan kural olarak nitelendirilmez; ayrıca devlet organizasyonunun sosyal, ekonomik ve politik menfaatlerini de koruması gerekir. Bununla birlikte, emredici hükümler ile doğrudan uygulanan kuralların ayırt edilmesi her zaman kolay değildir ve tartışmalıdır. Doğrudan uygulanan kurallara, kamu hukuku nitelikli iş güvenliği hükümleri, özel işçi gruplarını koruyucu hükümler ve yasal greve ilişkin hükümler ve asgarî ücrete ilişkin düzenlemeler örnek olarak gösterilebilir (ELÇİN, Doğa, Milletlerarası Unsurlu Bireysel ve Toplu İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk, … 2012, s. 189-195). Devlet organizasyonun korunması, çoğu olayda ülke ile belirli bir şekilde irtibatlı ya da ülkede gerçekleştirilen iş sözleşmelerinde söz konusu olur. Örneğin, tamamen yurt dışından ifa edilen bir iş ilişkisinde Türk hukukundaki asgarî ücrete ilişkin kuralın uygulama alanına giren bir olay ya da ihtilâf söz konusu olmaz (AYGÜL, Musa, “Yabancı Unsurlu İş Hukuku İhtilâfları ile İlgili Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi”, (Editörler, TANRIBİLİR, Feriha Bilge/GÜMÜŞLÜ TUNÇAĞI) Gülce, 10. Yılında Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, … 2017, s. 525-526; VURAL ÇELENK, Belkıs, “Yabancı Unsurlu İş Sözleşmelerinde For Devletinin Doğrudan Uygulanan Kurallarının Tespiti ve Uygulaması”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2017/1, s. 286).

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un m. 27(1) uyarınca iş sözleşmesinin tarafları, sözleşme ile irtibatlı olsun olmasın diledikleri bir ülkenin hukukunu seçebilirler. Ancak tarafların seçmiş oldukları bu hukuk düzeninin, işçinin mutad işyeri hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgarî korumanın altında kalması hâlinde mutad işyeri hukuku uygulanır. Bu durumda, seçilen hukuk ile mutad işyeri hukuku arasında bir yararlılık karşılaştırması yapılmalıdır (DOĞAN, Vahit, “5718 Sayılı Kanununa Göre İş Akdine Uygulanacak Hukukun Tespiti”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2007, C. XI, S. 1-2, s. 153; BÜYÜKALP SARIÖZ, A. İpek, “Mutad İşyeri Kavramı ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un m.27/f.3’ün Uygulanması Sorunu”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 2018, C. 8, S. 2, s. 211-212; ELÇİN, s. 89-100). Mutad işyeri, işin zaman ve içerik olarak ağırlıklı ifa edildiği işyeridir. Başka bir anlatımla, mutad işyeri, işçinin işini fiilen yaptığı yerdir. İşçinin ücretinin ne şekilde ve hangi para biriminden ödendiği mutad işyerinin belirlenmesi açısından belirleyici değildir. İşçinin işini geçici olarak başka bir ülkede yapması, örneğin montaj için yurt dışında görevlendirilmesi durumunda, bu işyeri mutad işyeri sayılmayacaktır. Geçici çalışmanın ne kadar olacağı her olayın özelliğine göre hâkim tarafından belirlenmelidir. İşçi sadece yabancı ülkede çalışmak için işe alınmışsa ya da işveren çalışmak üzere yabancı ülkeye gönderdiği işçisini geri alma niyetinden veya işçi geri dönme niyetinden vazgeçerse, yabancı ülkeye gönderilen işçinin fiilen çalıştığı yer, mutad işyeri hâline gelir (AYGÜL, Musa/ÇOBAN, Nazlı, “Birden Fazla Ülkede İfa Edilen İş Sözleşmelerinde Mutad İşyerinin Tespiti”, Terazi Hukuk Dergisi, 2020, S. 169, s. 1822-1824;ELÇİN, s. 118-137; BÜYÜKALP SARIÖZ, s. 217).

Yabancılık unsuru taşıyan iş sözleşmelerinde taraflar uygulanacak hukuku seçmemişlerse veya yapmış oldukları hukuk seçimi anlaşması herhangi bir sebepten geçerli değilse, işçinin işini mutad olarak yaptığı işyeri hukuku uygulanır. İşçinin işini geçici olarak başka bir ülkede yapması hâlinde, bu işyeri mutad işyeri sayılmaz (MÖHUK m. 27(2)). İşin birden fazla ülkede ifa edilmesinde de, mutad işyerinin tespitine çalışılmalıdır. Bu hâlde mutad işyeri, Avrupa Birliği Adalet Divanı kararlarında ve doktrinde belirtildiği üzere, işçinin işini ifa faaliyetlerini veya ifa faaliyetlerinin çoğunluğunu gerçekleştirdiği yer, işçinin esas olarak işverene karşı yükümlülüklerini yerine getirdiği yer, işçinin işini ifa etmek üzere hangi ülkede daha çok zaman geçirdiği, işin organize edildiği yer, işin esas kısmının ve ağırlıklı bölümünün yapıldığı yer gibi kriterlerden hareket edilebilir (Yargıtay 22. HD, E. 2016/9339 K. 2019/16564, T. 18.09.2019; AYGÜL/ÇOBAN, 1822-1824). Ancak işçinin işini belirli bir ülkede mutad olarak yapmayıp devamlı olarak birden fazla ülkede yapması hâlinde iş sözleşmesi, işverenin esas işyerinin bulunduğu ülke hukukuna tâbidir (MÖHUK m. 27(3)). Esas işyeri ile kastedilen, işverenin işyeri merkezinin bulunduğu ülkedir. Örneğin açık denizlerde görev alan gemi adamları bakımından esas işyerinin bulunduğu ülke hukuku önem taşır. Ancak hâlin bütün şartlarına göre iş sözleşmesiyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması hâlinde sözleşmeye mutad işyeri hukuku ve işverenin esas işyerinin bulunduğu ülke hukuku yerine bu hukuk uygulanabilir (MÖHUK m. 27(4)). Daha sıkı ilişkili hukukun uygulanmasındaki en önemli unsur, işçinin menfaatidir (ELÇİN, s. 147). Örneğin, işçinin sosyal çevresinin Türkiye’de bulunması, Türkiye’nin sosyal güvence sistemi içinde yer alması, ücretinin Türkiye’de ve Türk Lirası üzerinden ödenmesi, işverenin Türk olması, iş sözleşmesinin Türk hukukuna özgü kurumlar gözetilerek düzenlenmesi, Türk hukukuna tâbi daha önceki bir iş sözleşmesine gönderme yapılması, iş sözleşmesinin Türkçe kaleme alınması gibi unsurların tamamının ya da önemli bir bölümünün varlığı hâlinde, iş sözleşmesinin Türk hukuku ile sıkı ilişki içinde olduğu sonucuna varılabilir (ELÇİN, 152).

Sözleşmenin belirli süreli olarak yapılıp yapılamayacağı, sözleşmenin sona ermesi nedeniyle işçinin hak kazanacağı tazminatlar, fazla çalışma, yıllık izin, işverence yapılan uygulama ve ödemelerin niteliği, zamanaşımı gibi hususlar Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un m. 27 uyarınca tayin edilen hukuka göre değerlendirilmelidir. Hafta tatili, dinî ve millî bayram günleri ve ücretlerini düzenleyen hükümler, doğrudan uygulanan kuraldır; ancak uygulama alanına giren iş ilişkilerine uygulanır. Örneğin tamamen yurt dışında ifa edilen bir iş ilişkisinde, dinî ve millî bayram günleri Türk hukukuna göre belirlenemez (AYGÜL, s. 528; ERDOĞAN, Ersin/ERDOĞAN, Canan, “Türkiye’den Yurt Dışına Götürülen İşçiler Hakkında Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2016, C. 13, S. 50, s. 971-972).

Somut uyuşmazlıkta; davalı işveren, davacı işçinin sadece yurt dışında çalıştığını, Türkiye’de çalışmasının bulunmadığı hususu gözönünde bulundurulduğunda Rusya Hukuku’nun uygulanması gerektiğini savunmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince, uyuşmazlığın Türk Hukukuna göre çözümlenmesinde isabetsizlik görülmediği belirtilmiştir.

Davacı işçi ile davalı işveren arasında imzalanan 15/05/2009 tarihli yurt dışı iş sözleşmesinin tarafların iş ilişkisindeki hak ve yükümlüklerine ilişkin çalışma süresi, fazla mesai, hafta tatili ve genel tatil ücreti alacaklarına ilişkin maddelerinde çalışılan ülke mevzuatının uygulanacağının belirtildiği, yine sözleşmenin 16. maddesinde de anlaşmazlık durumlarında sözleşme maddelerinde çalışılan ülke mevzuatının geçerli olduğunun belirtildiği hususlardaki ihtilafların çözümünde öncelikle çalışılan ülke mevzuatının uygulanacağının ifade edildiği ve bu suretle tarafların bir hukuk seçimi anlaşması yaptıkları görülmektedir. Davacı, talep konusu yapılan alacakların ilişkin olduğu çalışma döneminde, iş sözleşmesi kapsamında Rusya’da bulunan davalıya ait işyerinde çalışmış olup, bu durumda mutad işyerinin de işçinin işini fiilen yaptığı yer olan Rusya olduğu sabittir.

Tüm bu hususlar dikkate alındığında, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 27/1. hükmü kapsamında taraflar arasında bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğundan uyuşmazlık hakkında Rusya Hukuku’nun uygulanması gerekmektedir. Rusya Hukuku, dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşıldığı üzere aynı zamanda mutad işyeri hukukudur. Hal böyle olunca, gerekirse Rusya Hukuku’nda uzman bir bilirkişiden de rapor alınmak suretiyle, dava konusu uyuşmazlık bakımından değerlendirme yapılması ve dosya kapsamındaki delil durumu birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir. Bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç:

Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 22/12/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

İşçilik alacakları / tazminat davanız için Balıkesir Edremit’te bulunan Hukuk Ofisimizle irtibata geçebilirsiniz. 

İletişim. 

Kanun Yollarına Başvuru Sırasında Adli Yardım Talebi (Yargıtay Kararı)

T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesi
Esas: 2021/ 12356 Karar: 2021 / 16375
Karar Tarihi: 09.12.2021

YARGITAY KARARI

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Y A R G I T A Y K A R A R I

Mahkemece verilen karar taraflarca temyiz edilmiş olup, davacı tarafça temyizi esnasında adli yardım talebinde bulunulmuş, dosya temyiz incelemesine gönderilmiştir.

1-Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebinin Yargıtaya yapılacağı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 336/3. maddesinde hükme bağlanmış ise de, aynı maddenin ikinci fıkrasında; “talepte bulunan kişi, iddiasının özeti ile birlikte, iddiasını dayandıracağı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri mahkemeye sunmak zorundadır” hükmüne yer verilmiştir.

Davacı vekilinin adli yardım talebini içeren dilekçesi ekinde iddiasını dayandırdığı delilleri sunmadığı, sistem üzerinden yapılan sorgulamada davacının başka bir iş yerinde çalışmaya devam ettiği ve üzerine kayıtlı taşınmazı bulunduğu anlaşılmakla dosya kapsamına göre, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin ödemesi gereken temyiz giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu yönünde kanaat oluşmadığından davacının yapmış olduğu adli yardım talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Davacının adli yardım talebinin reddine karar verildiğinden, temyiz yoluna başvurma ve maktu temyiz harcının kanunda öngörülen yedi günlük kesin süre içinde davacı tarafından tamamlanması, aksi halde temyiz başvurusundan vazgeçilmiş sayılacağı konusunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 434. maddesi uyarınca davacı tarafa muhtıra çıkartılarak kanuni süre beklendikten sonra gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 09.12.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.

2022 Yılı Resmi Tatil Günleri

2022 YILI RESMİ TATİL GÜNLERİ

2022 yılındaki resmi tatiller aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

TATİL GÜNÜ SÜRE AY GÜN
YILBAŞI 1. GÜN 01 OCAK CUMARTESİ
ULUSAL EGEMENLİK VE ÇOCUK BAYRAMI 1 GÜN 23 NİSAN CUMARTESİ
EMEK VE DAYANIŞMA GÜNÜ 1 GÜN 01 MAYIS PAZAR
ATATÜRK’Ü ANMA GENÇLİK VE SPOR BAYRAMI 1 GÜN 19 MAYIS PERŞEMBE
RAMAZAN BAYRAMI AREFESi 1/2 GÜN 1 MAYIS PAZAR
RAMAZAN BAYRAMI 1. GÜN 2 MAYIS PAZARTESİ
RAMAZAN BAYRAMI 2. GÜN 3 MAYIS SALI
RAMAZAN BAYRAMI 3. GÜN 4 MAYIS ÇARŞAMBA
15 TEMMUZ DEMOKRASİ VE DİRENME HAKKI GÜNÜ 1. GÜN 15 TEMMUZ CUMA
ZAFER BAYRAMI 1 GÜN 30 AĞUSTOS SALI
KURBAN BAYRAMI AREFESİ 1/2 GÜN 8 TEMMUZ CUMA
KURBAN BAYRAMI 1. GÜN 9 TEMMUZ CUMARTESİ
KURBAN BAYRAMI 2. GÜN 10 TEMMUZ PAZAR
KURBAN BAYRAMI 3. GÜN 11 TEMMUZ PAZARTESİ
KURBAN BAYRAMI 4. GÜN 12 TEMMUZ SALI
CUMHURİYET BAYRAMI 1,5 GÜN 28 EKİM

29 EKİM

CUMA

CUMARTESİ

İş Kanunu’nda Süreler

İş Kanunu
Kanun No: 4857
Kabul Tarihi: 10.06.2003
RGT: 10.06.2003
RG NO: 25134

İŞ KANUNU’NDA SÜRELER
MADDE
KONU
SÜRE
3
Kanunun kapsamına giren nitelikte bir işyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, çalışma konusunu kısmen veya tamamen değiştiren veya herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve işyerini kapatan işverenin işyerinin unvan ve adresini, çalıştırılan işçi sayısını, çalışma konusunu, işin başlama veya bitme gününü, kendi adını ve soyadını yahut unvanını, adresini, varsa işveren vekili veya vekillerinin adı, soyadı ve adreslerini bölge müdürlüğüne bildirmek zorunda olduğu süre
bir ay
3
Şirketlerin tescil kayıtlarına ilişkin belgelerin ilgili ticaret sicili memurluğunca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ilgili bölge müdürlüklerine gönderilmesi gereken süre
bir ay
3
Muvazaalı işlemin tespiti halinde, bu tespite ilişkin gerekçeli müfettiş raporunun tebliği üzerine rapora yetkili iş mahkemesinde itiraz süresi
tebliğ tarihinden itibaren otuz işgünü
6
Devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden işverenin devralan işverenle birlikte sorumlu olacağı süre (Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma yada türünün değişmesiyle sona erme halinde ve iflas dolayısıyla malvarlığının tasfiyesi sonucu işyerinin veya bir bölümünün başkasına devri halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.)
devir tarihinden itibaren iki yıl
7
Geçici iş ilişkisinin öngörülebileceği azami süre
altı ay
7
Toplu işçi çıkarmaya gidilen işyerlerinde toplu işçi çıkarmanın konusu olan işlerde geçici iş ilişkisinin gerçekleşemeyeceği süre
çıkarma tarihinden itibaren altı ay
8
Yazılı şekilde yapılması zorunlu olan iş sözleşmelerinin süresi
bir yıl ve daha fazla
8
Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işverenin işçiye genel ve özel çalışma koşullarını, günlük yada haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlü olduğu süre (süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş sözleşmelerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz)
en geç iki ay içinde
8
İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise işverenin genel ve özel çalışma koşullarını, günlük yada haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümlere ilişkin bilgileri işçiye yazılı olarak vermesi gereken
süre
en geç iş sözleşmesinin sona erme tarihinde
10
Süreksiz iş tanımı kapsamına giren işlerin devam edebileceği azami süre
otuz işgünü
10
İşin sürekli iş tanımı kapsamına girmesi için devam etmesi gereken süre
otuz işgününden daha fazla
14
Hafta, ay veya yıl gibi bir zaman dilimi içinde işçinin ne kadar süreyle çalışacağını taraflar belirlemedikleri takdirde, uygulanacak haftalık çalışma süresi
yirmi saat
14
İşçiden iş görme borcunu yerine getirmesini çağrı yoluyla talep hakkına sahip olan işverenin, bu çağrıyı, aksi kararlaştırılmadıkça yapmak zorunda olduğu süre
işçinin çalışacağı zamandan en az dört gün önce
14
Sözleşmede günlük çalışma süresi kararlaştırılmamış ise, işverenin her çağrıda işçiyi üst üste çalıştırmak zorunda olduğu süre
günde en az dört saat
15
Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun azami süresi
en çok iki ay
15
Deneme süresinin toplu iş sözleşmeleriyle uzatılabileceği azami süre
dört aya kadar
17
İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için ihbar öneli
bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta
17
İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için ihbar öneli
bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta
17
İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için ihbar öneli
bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta
17
İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için ihbar öneli
bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta
18
Belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işverenin, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorunda olması için işçinin sahip olması gereken kıdem süresi (İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir.)
en az altı ay
20
İş sözleşmesi feshedilen işçinin, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile iş mahkemesinde dava açabileceği süre
fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde
20
Davanın sonuçlandırılacağı süre
ivedilikle
20
Mahkemece verilen karar hakkında istinaf yoluna başvurulması halinde, bölge adliye mahkemesinin kesin olarak karar vereceği süre
ivedilikle
21
İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiği takdirde, işverenin, işçiyi işe başlatmak zorunda olduğu süre
bir ay
21
Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye ödenecek olan doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların azami miktarı
en çok dört aya kadar
21
İşçinin işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorunda olduğu süre
kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde
22
İşçiye yazılı olarak bildirilen çalışma koşullarında esaslı bir değişikliğin işçiyi bağlaması için işçi tarafından yazılı olarak kabul edilmesi gereken süre
altı işgünü
25
İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkının ortaya çıkabilmesi için işçinin sağlık sebebiyle yaptığı devamsızlığın sürmesi gereken süre
ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla
25
İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumu dışında hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkının doğacağı süre (Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar.)
belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra
25
İşçinin, işyerinde, hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi nedeniyle işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkının ortaya çıkabilmesi için sözkonusu hapis cezasının haiz olması gereken süre
yedi günden fazla
25
İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın işine devam etmemesi nedeniyle işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkının ortaya çıkabilmesi için vuku bulması gereken devamsızlık süreleri
ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü
25
İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkının ortaya çıkabilmesi için vuku bulması gereken devamsızlık süresi
17 nci maddedeki bildirim süresinden fazla
26
Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya işveren için tanınmış olan sözleşmeyi fesih yetkisinin kullanılabileceği süre (İşçinin olayda maddi çıkar sağlaması halinde bir yıllık süre uygulanmaz.)
iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl
27
Bildirim süreleri içinde işverenin işçiye vermeye mecbur olduğu asgari yeni iş arama izni süresi (İşçi isterse işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlamak ve bu durumu işverene bildirmek koşuluyla iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir.)
günde iki saat
29
İşverenin; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmesi gereken süre
en az otuz gün önce
29
Toplu işçi çıkarma nedeniyle yapılacak fesih bildirimlerinin hüküm doğuracağı an
işverenin toplu işçi çıkarma isteğinin bölge müdürlüğüne bildirmesinden otuz gün sonra
29
İşyerinin bütünüyle kapatılarak kesin ve devamlı suretle faaliyete son verilmesi halinde, işverenin durumu ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmek ve işyerinde ilan etmekle yükümlü olduğu süre
en az otuz gün önce
29
İşverenin toplu işçi çıkardıktan sonra aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde işe çağırabileceği süre
toplu işçi  çıkarmanın kesinleşmesinden itibaren altı ay içinde
31
Muvazzaf askerlik ödevi dışında manevra veya herhangi bir sebeple silah altına alınan veyahut herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi yüzünden işinden ayrılan işçinin iş sözleşmesinin işverence feshedilmiş sayılacağı süre
işinden ayrıldığı günden başlayarak iki ay sonra
31
Muvazzaf askerlik ödevi dışında manevra veya herhangi bir sebeple silah altına alınan veyahut herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi yüzünden işinden ayrılan işçinin iş sözleşmesinin işverence feshedilmiş sayılması hakıından yararlanabilmesi için o işte çalışmış olması gereken süre
en az bir yıl (Bir yıldan çok çalışmaya karşılık her fazla yıl için, ayrıca iki gün eklenir. Şu kadar ki bu sürenin tamamı doksan günü geçemez.)
31
Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçinin işe girmek istediği takdirde eski işi veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih edilerek, o andaki şartlarla başlayabilmesi için başvurmak zorunda olduğu süre
ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde
32
Ücretin ödenmesi
en geç ayda bir (İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.)
32
Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi
beş yıl
34
İşçinin ücretinin mücbir sebep dışına geç ödenmesi nedeniyle iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilmesi için ücretin gecikmesi gereken süre
ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde
38
İşçi ücretlerinden ceza olarak yapılacak kesintilerin işçiye sebepleriyle beraber bildirilmesi gereken süre
derhal
38
İşçi ücretlerinden yapılacak kesintilerin üst sınır
bir ayda iki gündelikten veya parça başına yahut yapılan iş miktarına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük kazancı
38
İşçi ücretlerinden yapılacak kesinti paralarının işçilerin eğitimi ve sosyal hizmetleri için kullanılıp harcanmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hesabına Bakanlıkça belirtilecek Türkiye’de kurulu bulunan ve mevduat kabul etme yetkisini haiz bankalardan birine yatırılması gereken süre
kesildiği tarihten itibaren bir ay içinde
39
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırlarının belirlenmesi gereken süre
en geç iki yılda bir
40
Zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde her gün için yarım ücret ödenmesi gereken süre
bir haftaya kadar
41
İş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırlarının belirleneceği azami süre
en geç iki yılda bir
41
Haftalık iş süresi
kırkbeş saat
41
Fazla çalışma süresi (63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırk beş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.)
haftalık kırk beş saati aşan çalışmalar
41
Fazla çalışma süresi (Yer altında maden işlerinde çalışan işçiler) (42 nci ve 43 üncü maddelerde sayılan hâller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.)
otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat
41
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçinin istemesi halinde bu süreleri serbest zaman olarak kullanabileceği süre
fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakika, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat on beş dakika
41
İşçinin hak ettiği serbest zamanı kullanabileceği azami süre
altı ay
46
Yıllık azami fazla çalışma süresi
iki yüz yetmiş saat
53
Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz verilecek asgari dinlenme (hafta tatili)
en az yirmi dört saat
53
Yıllık ücretli izine hak kazanabilmek için gerekli asgari çalışma süresi
İşyerinde işe başladığı günden itibaren bir yıl (deneme süresi dahil)
53
Hizmet süresi bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olan işçinin asgari yıllık ücretli izin süresi
on dört gün
53
Hizmet süresi beş yıldan fazla on beş yıldan az olan işçinin asgari yıllık ücretli izin süresi
yirmi gün
53
Hizmet süresi on beş yıl (dahil) ve daha fazla olan işçinin asgari yıllık ücretli izin süresi
yirmi altı gün
53
On sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek asgari yıllık ücretli izin süresi
yirmi gün
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.
Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır. Şu kadar ki, bir işverenin bu Kanun kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan işçilerin aynı işverenin işyerlerinde bu Kanun kapsamına girmeksizin geçirmiş bulundukları süreler de hesaba katılır. Bir yıllık süre içinde 55 inci maddede sayılan haller dışındaki sebeplerle işçinin devamının kesilmesi halinde bu boşlukları karşılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu suretle işçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiş tarihi gelecek hizmet yılına aktarılır.
İşçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin hakkının doğduğu günden başlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıdaki fıkra ve 55 inci madde hükümleri gereğince hesaplanır.
İşçi yukarıdaki fıkralar ve 55 inci madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır.
Aynı bakanlığa bağlı işyerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişilerin işyerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara bağlı işyerlerinde geçen süreler, işçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında göz önünde bulundurulur.
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine gidemediği günler (Ancak, 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen süreden fazlası sayılmaz)
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
Kadın işçilerin 74 üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği günler (Bu sürenin yılda 90 günden fazlası sayılmaz)
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın on beş günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla)
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
66 ncı maddede sözü geçen zamanlar
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzüğe göre röntgen muayenehanelerinde çalışanlara pazardan başka verilmesi gereken yarım günlük izinler
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, bu kurullarda işçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslararası kuruluşların konferans, kongre veya kurullarına işçi veya sendika temsilcisi olarak katılması sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
İşçilerin evlenmelerinde üç güne kadar, ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya çocuklarının ölümünde üç güne kadar verilecek izinler
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalışma süreleri
55
Yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılacak süre
işçiye verilmiş bulunan yıllık ücretli izin süresi
56
53 üncü maddede öngörülen izin sürelerinin tarafların anlaşması ile bölünmesi durumunda bir bölümünün denk geleceği asgari süre
on gün
56
Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren tarafından verilmesi zorunlu olan ücretsiz izin süresi
en fazla toplam dört gün
56
Kanunun 53 üncü maddesinde öngörülen izin sürelerinin, tarafların anlaşması ile bölünmesi halinde bir bölümünün asgari süresi
on gün
57
İşverenin, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorunda olduğu süre
işçinin izine başlamasından önce
59
Kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait zamanaşımının başlayacağı süre
iş sözleşmesinin sona erdiği tarih
63
Genel bakımdan çalışma süresi
haftada en çok kırk beş saat
63
Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine dağıtılabileceği azami süre (Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir.)
günde on bir saat
63
Yer altı maden işlerinde çalışan işçiler için yer altındaki çalışma süresi
haftada en çok otuz yedi saat
63
Yer altı maden işlerinde çalışan işçiler için yer altındaki çalışma süresi
günlük en çok yedi buçuk
64
Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi yada işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde işveren tarafından telafi çalışması yaptırılabilecek süre
iki ay
64
Telafi çalışmalarının azami süresi (Günlük en çok çalışma süresini aşamaz.)
günde üç saat
66
Çalışma süresinden sayılan haller
Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler
66
Çalışma süresinden sayılan haller
İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler
66
Çalışma süresinden sayılan haller
İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler
66
Çalışma süresinden sayılan haller
İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler
66
Çalışma süresinden sayılan haller
Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler
66
Çalışma süresinden sayılan haller
Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması yada onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler
İşin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.
68
Dört saat veya daha kısa süreli işlerde verilecek ara dinlenme süresi
on beş dakika
68
Dört saatten fazla ve yedi buçuk saate kadar (yedi buçuk saat dahil) süreli işlerde verilecek ara dinlenme süresi
yarım saat
68
Yedi buçuk saatten fazla süreli işlerde verilecek ara dinlenme süresi
bir saat
69
Çalışma hayatında “gece” süresi
en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve her halde en fazla on bir saat süren dönem
69
İşçilerin azami gece çalışma süreleri
yedi buçuk saat
(Ancak, turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir.)
69
Postası değiştirilecek işçinin diğer postada çalıştırılabilmesi için asgari dinlenme süresi
on bir saat
71
Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri
günde yedi ve haftada otuz beş saat
71
Sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışan çocukların çalışma saatleri
günde beş ve haftada otuz saat
71
On beş yaşını tamamlamış çocuklar için azami çalışma süresi
günde sekiz ve haftada kırk saat
71
Okula devam eden çocukların eğitim saatleri dışında olmak üzere eğitim dönemindeki azami çalışma süreleri (eğitim saatleri dışında olmak üzere)
günde iki saat ve haftada on saat
74
Sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçinin isteği halinde işyerinde çalışabileceği süre (Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.)
doğumdan önceki üç haftaya kadar
74
İsteği halinde kadın işçiye verilecek ücretsiz izin süresi
on altı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar
74
Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için verilecek süt izni süresi
günde toplam bir buçuk saat
Ek Madde 2
İşçiye evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde verilecek ücretli izin süresi
üç gün
Ek Madde 2
İşçinin eşinin doğum yapması halinde verilecek ücretli izin süresi
beş gün
Ek Madde 2
İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde verilecek ücretli izin süresi (hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla)
bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar
Ek
Madde
3
a) Kıdem tazminatı.
b) İş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.
c) Kötüniyet tazminatı.
d) İş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.
zamanaşımı süresi
 beş yıl (İş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun)
× Whatsapp